[st_fancyboxImages href=’https://afterbefore.pl/wp-content/uploads/2015/10/Dwór_Miejski_widok_od_strony_północnej_początek_XX_wieku.jpg’ thumb=’https://afterbefore.pl/wp-content/uploads/2015/10/Dwór_Miejski_widok_od_strony_północnej_początek_XX_wieku.jpg’ thumb_width=’300′ group=” title=’Dwór Miejski a w przeszłości jeden z posterunków Nocnej Straży. Widok od strony północnej, początek XX wieku’]

Straż Nocna były to służby porządkowe działające w XVI–XVIII wieku, powołane przez władze Gdańska w celu utrzymywania porządku w mieście w czasie nocy, strzegące zarazem po zmroku bezpieczeństwa miasta w sytuacji zagrożenia wojennego. Stawianie się do służby w nocy było obowiązkiem powszechnym dotyczącym obywateli, przepisy prawne dopuszczały jednakże możliwość przysłania w swoim zastępstwie zmiennika (w ten sposób od tego mało prestiżowego obowiązku wykupywali się zazwyczaj członkowie patrycjatu i bogatego kupiectwa). Przepisy związane z funkcjonowaniem straży nocnych regulowały specjalne ordynacje wydawane w XVI i XVII wieku przez Radę Miejską; pierwsza ogłoszona została w 1556 roku. Nocna wachta rozpoczynała się zimą o godzinie 9, latem – o 10 wieczorem; strażnicy kończyli służbę latem o godzinie 3, zimą – o godzinie 4 rano. Wyznaczeni do straży nocnej obywatele musieli przybyć na czas do specjalnych punktów zbornych, następnie udać się w szyku do równomiernie rozmieszczonych posterunków, tzw. odwachów, których było łącznie 33 na ternie całego miasta (po 16 na Głównym i Starym Mieście, 1 na St. Przedmieściu).Z tych posterunków wysyłano w regularnych odstępach, zwykle co 2 godziny, czteroosobowy patrol, którego zadaniem był obchód ustalonych ulic, zwany rundą. Do obowiązków strażników nocnych należało ponadto pilnowanie porządku publicznego, m.in. mieli oni zwracać uwagę na podejrzane osoby i chronić majątek mieszczan przed ewentualną działalnością złodziei. Napotkanych podczas wachty ludzi musieli zatrzymywać do wyjaśnienia ich obecności na ulicach nocną porą (stąd, by uniknąć związanych z tym nieprzyjemności, nakazywano mieszkańcom miasta, którzy z ważnych powodów zmuszeni byli przemieszczać się po mieście, do zaopatrzenia się w pochodnie lub latarnie). Prócz tego straże nocne strzegły bezpieczeństwa pożarowego, w razie dostrzeżenia zagrożenia winne były wszczynać alarm biciem w dzwony z wież kościelnych. Pod surowymi karami zabraniano strażnikom spania na wachcie, oddawania się grze w karty i kości, a także picia alkoholu i wdawania się w bójki. Z czasem nocną straż zlikwidowano a w jej miejsce powstała policja i zawodowa straż pożarna.

Na pierwszej fotografi z 1895 roku widzimy Baszte Narożną oraz Dwór Miejski  który był jednocześnie pierwszą siedzibą Zawodowej Straży Pożarnej w Gdańsku. Powołano ją 1 VII 1859  na wniosek prezydenta policji Friedricha Clausewitza. Siedziba straży znajdowała się w południowo-zachodnim narożniku dawnych murów miejskich (między obecnymi ulicami Za Murami, Ogarną, Bogusławskiego i Podgarbary).

Kolejna fotografia przedstawia Basztę Narożną od strony zachodniej. W tym miejscu warto przypomnieć że Baszta Narożna to jedna z najstarszych budowli obronnych w Gdańsku.
Archiwalne zdjęcie pochodzi  z roku 1928.

Źródło: http://www.gedanopedia.pl/
Współczesne fotografie i montaż Michał Kochański